Dit bericht is 1984 keer gelezen

KRIMPENERWAARD – Ambtenaren en aannemers die onder een hoedje spelen. Wilfred Zielman vertelde zaterdag over misstanden binnen de gemeente Lopik. Een verhaal dat opvallende overeenkomsten vertoont met wat er in de gemeente Krimpenerwaard aan de hand is. Die gemeente schakelde vorig jaar de Rijksrecherche in na een anonieme e-mail. Omroep West geeft in een artikel antwoord op vijf vragen over de overeenkomsten tussen beide verhalen van fraude en corruptie.

Wat was er in Krimpenerwaard aan de hand?
De gemeenteraad van Krimpenerwaard kreeg op 24 juli van vorig jaar een anonieme e-mail. Hierin stond dat ambtenaren van de gemeente voor tientallen miljoenen euro’s zouden hebben gefraudeerd bij bouwprojecten in de gemeente, en een van haar voorlopers, de gemeente Vlist.

De gemeente heeft een onafhankelijk onderzoek uit laten voeren door Strated Consulting. Uit dat onderzoek blijkt dat de meeste van de beschuldigingen kloppen. Een projectleider werd bijvoorbeeld door de gemeente ingehuurd en gaf vervolgens opdrachten aan zijn eigen bedrijf of aan bevriende aannemers uit de regio. Wel zou het gefraudeerde bedrag lager liggen, de opdrachten hadden een totale waarde van 13 miljoen euro. Voor de gemeente reden om aangifte te doen bij de Rijksrecherche.

Welke rol speelt Wilfred in dit verhaal?
Wilfred is een oud-medewerker van buurgemeente Lopik. Hier heeft hij diverse keren aan de bel getrokken over vergelijkbare misstanden. Als klokkenluider is Wilfred echter tegengewerkt door de gemeente Lopik. Hij vertelde zaterdag in een uitgebreid verhaal over hoe de gemeente zijn leven tot een hel gemaakt zou hebben.

De man uit Bergambacht was ook op de hoogte van de misstanden binnen de gemeente Krimpenerwaard. Zo heeft hij in 2017 in een opgenomen gesprek met de gemeentesecretaris (de hoogste ambtenaar binnen een gemeente), al aangegeven dat er in de gemeente Krimpenerwaard wordt gefraudeerd. In dit gesprek noemt Wilfred ook de twee namen van de hoofdverdachten in het onderzoek door Strated Consulting. Daarnaast heeft hij in 2017 gebeld met de gemeente Krimpenerwaard om de fraude aan een van de ambtenaren door te geven.

De gemeente Krimpenerwaard zegt deze waarschuwingen nooit te hebben gehad. Volgens het gemeentebestuur is de anonieme e-mail van 24 juli aan de voltallige gemeenteraad het eerste signaal dat ze hebben gekregen. Ondanks dat de tipgever in zijn e-mail schreef dit te hebben gedaan na eerdere meldingen bij het gemeentebestuur. Of de gemeente Lopik de meldingen over de misstanden heeft doorgegeven aan haar buurgemeente is niet bekend, de gemeente Lopik wil niet reageren op het verhaal van Wilfred.

De onderzoekers van Strated Consulting hebben contact gezocht met Wilfred. Zij dachten dat Wilfred de anonieme e-mail naar de gemeenteraad van Krimpenerwaard stuurde. In die rol is hij ook opgenomen in het eindrapport. Wilfred ontkent dat hij deze e-mail heeft gestuurd. Zijn onderzoeksteam heeft wel met de gemeente Krimpenerwaard gesproken, maar nadat de gemeente en de onderzoekers van Strated weigerden om Wilfred klokkenluidersbescherming te geven, heeft hij afgezien van een gesprek met Strated Consulting.

Dus het zijn twee losstaande zaken?
Nee, dat zeker niet. Er zitten diverse overeenkomsten tussen beide zaken. Wilfred werd bij de gemeente Lopik ingewerkt door zijn voorganger. Deze man vertrok na de komst van Wilfred, maar ging later werken voor de gemeente Krimpenerwaard. Dit is een van de twee hoofdverdachten tegen wie de gemeente Krimpenerwaard aangifte heeft gedaan.

Ook de aannemers zijn voor een groot gedeelte hetzelfde. Aannemers die in Lopik werkzaamheden uitvoerden, kregen ook een groot deel van de opdrachten in de gemeente Krimpenerwaard. Voor de onderzoekers van Strated dan ook reden om contact op te nemen met de gemeente Lopik tijdens het onderzoek.

Wat zijn de belangrijkste overeenkomsten tussen Lopik en Krimpenerwaard?
Niet alleen dat de hoofdverdachte en de betrokken aannemers zowel in Lopik als Krimpenerwaard hebben gewerkt, maar ook de manier van werken. Wilfred beschrijft dat in Lopik projecten worden uitbesteed aan een lokale aannemer op basis van een prijsopgave, en dat de aannemers uiteindelijk een bedrag drie keer zo hoog mogen factureren. Opdrachten worden zo aan een select groepje aannemers verstrekt. Een manier van werken die Strated Consulting ook in Krimpenerwaard constateerde. Zo gingen opdrachten waar een bepaalde ambtenaar bij betrokken was altijd naar dezelfde aannemer uit de regio.

Daarnaast zitten er ook overeenkomsten in de manier waarop beide gemeenten ervan worden beschuldigd de misstanden in de doofpot te hebben gestopt. De (voormalige) advocaat van Wilfred heeft een brief van oud-collega’s van Wilfred ontvangen waarin staat dat zeker zeven mensen binnen de gemeente op de hoogte zijn van wat Wilfred is aangedaan. In de anonieme melding die in Krimpenerwaard het startsein voor het onderzoek was, staat ook al beschreven dat meerdere ambtenaren binnen Krimpenerwaard al lang wisten wat er speelde, maar daar niets over wilden zeggen.

Beide gemeenten is gevraagd om e-mails over dit onderwerp openbaar te maken, zodat gekeken kan worden wie er binnen de gemeenten op de hoogte waren en wanneer de eerste signalen bekend waren. Alleen kunnen zowel Lopik als Krimpenerwaard deze e-mails niet openbaar maken. De gemeente Lopik zegt dat het drie jaar geleden op een andere e-mailserver is overgestapt, waardoor de e-mails niet openbaar gemaakt kunnen worden, bij de gemeente Krimpenerwaard is het zoeksysteem van de gemeente het probleem. Hierdoor kan het niet zoeken in het eigen e-mailsysteem en kunnen de e-mails eveneens niet openbaar worden gemaakt.

De laatste opvallende overeenkomst is dat beide gemeenten wel onderzoeken hebben ingesteld naar de misstanden, maar dat de rol van de bestuurders buiten de onderzoeken wordt gehouden. Volgens Wilfred is hij ondanks een klacht tegen meerdere mensen de enige die door de gemeente Lopik is onderzocht. Vragen hierover wil de gemeente Lopik niet beantwoorden.

In Krimpenerwaard is het bestuurlijke toezicht door het gemeentebestuur buiten het onderzoek van Strated Consulting gehouden. ‘Buiten de scope van ons feitenonderzoek vallen organisatorische en/of bestuurlijke componenten’, zo schrijven de onderzoekers in hun verantwoording.

Wat heeft de Rijksrecherche eigenlijk met het onderzoek gedaan?
De gemeente Krimpenerwaard heeft maandag 20 december aangifte gedaan bij de Rijksrecherche. Deze bestuderen deze aangifte nog, zoals het Openbaar Ministerie dat noemt. Dat houdt in dat er nog onderzoek wordt gedaan in de zaak.

Het is niet uitzonderlijk dat er ruim drie maanden na de aangifte nog geen beslissing is genomen. Onderzoeken van de Rijksrecherche duren vaker lang. Zo viel de Rijksrecherche op 1 oktober 2019 binnen bij de Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Het onderzoek was toen al een jaar aan de gang. De officiële aanklachten tegen het duo kwamen pas in juni 2020, ruim acht maanden na de inval. Het zegt daarom niets over de zaak dat er in Krimpenerwaard nog geen verdere stappen zijn gezet door de Rijksrecherche. Het is voor de betrokken partijen nu wachten op de beslissing van het OM.

Dit bericht is 1984 keer gelezen